του Ηλία Κάνταρου
Το 1971, μία επιστημονική αποστολή υποστηριζόμενη από την UNESCO, ανακάλυψε στα χαλάσματα ενός αρχαίου θιβετιανού μοναστηριού την συνταγή ενός παλαιού κινέζικου γιατρικού, γραμμένη πάνω σε πήλινες πλάκες ηλικίας 5.000 χρόνων.
Ίσως είναι αυτή, η παλαιότερη αναφορά στις ιδιότητες αυτού του φυτού. Αλλά και οι άλλοι πολιτισμοί, έχουν να δώσουν αρκετά δείγματα για την γνώση τους γύρω από τις ιδιότητες του σκόρδου. Οι Αιγύπτιοι το θεωρούσαν ιερό φυτό και έδιναν καθημερινά μία σκελίδα σκόρδο – σαν τονωτικό - στους εργάτες που έκτιζαν τις πυραμίδες. Οι αρχαίοι Έλληνες, το έδιναν για τους ίδιους λόγους στους αθλητές των Ολυμπιακών αγώνων. Οι Ρωμαίοι, όταν γεννιόντουσαν τα παιδιά, έτριβαν τα χείλη τους με σκόρδο για να τα απολυμάνουν. Φθάσαμε έτσι στα 1858, που και η σύγχρονη ιατρική με τον Pasteur, αναγνωρίζει τις αντιβιοτικές ιδιότητες του σκόρδου.
Ίσως είναι αυτή, η παλαιότερη αναφορά στις ιδιότητες αυτού του φυτού. Αλλά και οι άλλοι πολιτισμοί, έχουν να δώσουν αρκετά δείγματα για την γνώση τους γύρω από τις ιδιότητες του σκόρδου. Οι Αιγύπτιοι το θεωρούσαν ιερό φυτό και έδιναν καθημερινά μία σκελίδα σκόρδο – σαν τονωτικό - στους εργάτες που έκτιζαν τις πυραμίδες. Οι αρχαίοι Έλληνες, το έδιναν για τους ίδιους λόγους στους αθλητές των Ολυμπιακών αγώνων. Οι Ρωμαίοι, όταν γεννιόντουσαν τα παιδιά, έτριβαν τα χείλη τους με σκόρδο για να τα απολυμάνουν. Φθάσαμε έτσι στα 1858, που και η σύγχρονη ιατρική με τον Pasteur, αναγνωρίζει τις αντιβιοτικές ιδιότητες του σκόρδου.
Η καταγωγή του είναι από την Κεντρική Ασία, όπου και το βρίσκουμε αυτοφυές με την άγρια μορφή του. Είναι ετήσιο βολβώδες φυτό, με άσπρα άνθη. Ευδοκιμεί σχεδόν σε όλα τα εδάφη, αρκεί να μην είναι πολύ βαριά και να μην έχουν υπερβολική υγρασία. Προτιμά όμως τα αφράτα και πλούσια σε οργανική ουσία. Στα βαριά εδάφη μας δίνει μικρά κεφάλια. Και στα πολύ υγρά, σαπίζει. Αντέχει και στις χαμηλές θερμοκρασίες αλλά το ιδανικό περιβάλλον του είναι τα εύκρατα κλίματα με περιόδους μεγάλης ηλιοφάνειες. Αναπαραγάγεται με τις σκελίδες του αλλά και με σπόρο – σε αυτή την περίπτωση χρειάζονται 2 χρόνια για να πάρουμε παραγωγή-.
Για αναπαραγωγή είναι καλύτερα να χρησιμοποιούμε τις εξωτερικές σκελίδες, οι οποίες όντως μεγαλύτερες, έχουν και καλύτερη φυτροτικότητα, αλλά και από έρευνες που έχουν γίνει, δίνουν κεφάλια μεγαλύτερου βάρους ( χρησιμοποιώντας σκελίδες 0,6 γραμμαρίων παίρνουμε κεφάλια 12 – 13 γραμμαρίων ενώ χρησιμοποιώντας σκελίδες 2,2 γραμμαρίων τα κεφάλια φθάνουν τα 20 -21 γραμμάρια). Φυτεύεται σε βάθος 5 εκατοστών και σε αποστάσεις 10 Χ 30 εκατοστών αν θέλουμε να παράγουμε κεφάλια ή 15 Χ 5 αν θέλουμε παραγωγή χλωρού. Οι εποχές φύτευσης είναι από τον Οκτώβριο έως τον Νοέμβριο ή από τον Ιανουάριο έως τον Μάρτιο. Συγκομίζεται 7 – 8 μήνες μετά την φύτευση του. Οι φθινοπωρινές φυτεύσεις συγκομίζονται την άνοιξη, ενώ οι χειμερινές κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Η σύνθεση 100 γραμμαρίων βολβών είναι:
· Βρώσιμο τμήμα: 75 %
· Νερό: 80 γραμμάρια
· Ενέργεια: 41 Kcal
· Πρωτεΐνες: 0,9 γραμμάρια
· Λιπίδια: 0,6 γραμμάρια
· Υδατάνθρακες : 8,4 γραμμάρια
· Βιταμίνη Β1: 0,14 mg.
· Βιταμίνη Β2: 0,02 mg.
· Νιασίνη: 1,3 mg.
· Βιταμίνη C: 5 mg.
· Φώσφορο: 63 mg.
· Ασβέστιο: 14 mg.
· Σίδηρο: 1,5 mg.
· Βρώσιμο τμήμα: 75 %
· Νερό: 80 γραμμάρια
· Ενέργεια: 41 Kcal
· Πρωτεΐνες: 0,9 γραμμάρια
· Λιπίδια: 0,6 γραμμάρια
· Υδατάνθρακες : 8,4 γραμμάρια
· Βιταμίνη Β1: 0,14 mg.
· Βιταμίνη Β2: 0,02 mg.
· Νιασίνη: 1,3 mg.
· Βιταμίνη C: 5 mg.
· Φώσφορο: 63 mg.
· Ασβέστιο: 14 mg.
· Σίδηρο: 1,5 mg.
Η χρήση του σαν αρωματικό στην Μεσογειακή κουζίνα είναι γνωστή. Χρησιμοποιούνται οι σκελίδες του ως έχουν, αποξηραμένες ή και σε σκόνη. Μπορούμε επίσης να αρωματίσουμε ελαιόλαδο, βάζοντας σε ένα μπουκάλι ποσότητα - ανάλογη με το πόσο έντονο θέλουμε να είναι το άρωμα του - ψιλοτεμαχισμένων σκελίδων σκόρδου (οι εξωτερικές είναι πιο καυτερές) και να το αφήσουμε σε σκοτεινό μέρος για 20 -30 ημέρες. Φιλτράροντας το μετά, έχουμε ένα λάδι που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αρωματίσουμε ζυμαρικά, σούπες, σαλάτες, ψωμί κ.λ.π.
Μπορεί να καταναλωθεί και χλωρό, πριν ακόμα ολοκληρωθεί η δημιουργία του βολβού.
Αντίδοτο για την χαρακτηριστική οσμή του δεν υπάρχει, μπορούμε όμως να μετριάσουμε την έντασή της μασώντας μετά την κατανάλωση του, μαϊντανό, δυόσμο, σπόρους γλυκάνισου ή μερικούς κόκκους καφέ.
Οι θεραπευτικές ιδιότητες που του αποδίδει η παραδοσιακή ιατρική είναι πολλές, κάποιες από αυτές είναι γνωστές κάποιες άλλες λιγότερο.
Χρησιμοποιείται για τους ρευματικούς πόνους, για την αρτηριοσκλήρωση, για την φαρυγγίτιδα και την λαρυγγίτιδα, για τα κρυολογήματα, για το άσμα, για την υπέρταση, σαν αλοιφή για τις πληγές, κ.λ.π.
Αυτό που είναι που όμως είναι λιγότερο γνωστό, είναι η χρήση του σαν ιδιοσκεύασμα στην προστασία των καλλιεργειών μας, τόσο από ασθένειες όσο και από εχθρούς.
Μάλιστα σε κάποιες χώρες όπως οι Η.Π.Α. κυκλοφορούν και εμπορικά σκευάσματα που χρησιμοποιούνται σαν εντομοαπωθητικά.
Το υδάτινο εκχύλισμά του ( 75 gr. αλεσμένοι βολβοί σε 10 λίτρα νερό ), με απευθείας ψεκασμούς στα φυτά, λειτουργεί ως προληπτικό μέσο εναντίον βακτηρίων, μυκήτων, αλλά και για μεγάλο αριθμό εντόμων. Η συγκαλλιέργεια του με φράουλες και τριανταφυλλιές, απομακρύνει μεγάλο αριθμό εντόμων.
Η φύτευση του σε θερμοκήπια ανάμεσα σε ντομάτες, μειώνει κατά πολύ το πρόβλημα των νηματωδών. Ακόμη και κάτω από μεγάλα οπωροφόρα δένδρα έχει δώσει ικανοποιητικά αποτελέσματα ως εντομοαπωθητικό.
Οι ιδιότητες και οι χρήσεις του σκόρδου στην λαϊκή παράδοση είναι πολλές. Ίσως λοιπόν θα άξιζε τον κόπο, οι ερευνητές να το δουν με περισσότερο προσοχή, γιατί ίσως να κρύβει λύσεις σε πολλά προβλήματα μας.
Μπορεί να καταναλωθεί και χλωρό, πριν ακόμα ολοκληρωθεί η δημιουργία του βολβού.
Αντίδοτο για την χαρακτηριστική οσμή του δεν υπάρχει, μπορούμε όμως να μετριάσουμε την έντασή της μασώντας μετά την κατανάλωση του, μαϊντανό, δυόσμο, σπόρους γλυκάνισου ή μερικούς κόκκους καφέ.
Οι θεραπευτικές ιδιότητες που του αποδίδει η παραδοσιακή ιατρική είναι πολλές, κάποιες από αυτές είναι γνωστές κάποιες άλλες λιγότερο.
Χρησιμοποιείται για τους ρευματικούς πόνους, για την αρτηριοσκλήρωση, για την φαρυγγίτιδα και την λαρυγγίτιδα, για τα κρυολογήματα, για το άσμα, για την υπέρταση, σαν αλοιφή για τις πληγές, κ.λ.π.
Αυτό που είναι που όμως είναι λιγότερο γνωστό, είναι η χρήση του σαν ιδιοσκεύασμα στην προστασία των καλλιεργειών μας, τόσο από ασθένειες όσο και από εχθρούς.
Μάλιστα σε κάποιες χώρες όπως οι Η.Π.Α. κυκλοφορούν και εμπορικά σκευάσματα που χρησιμοποιούνται σαν εντομοαπωθητικά.
Το υδάτινο εκχύλισμά του ( 75 gr. αλεσμένοι βολβοί σε 10 λίτρα νερό ), με απευθείας ψεκασμούς στα φυτά, λειτουργεί ως προληπτικό μέσο εναντίον βακτηρίων, μυκήτων, αλλά και για μεγάλο αριθμό εντόμων. Η συγκαλλιέργεια του με φράουλες και τριανταφυλλιές, απομακρύνει μεγάλο αριθμό εντόμων.
Η φύτευση του σε θερμοκήπια ανάμεσα σε ντομάτες, μειώνει κατά πολύ το πρόβλημα των νηματωδών. Ακόμη και κάτω από μεγάλα οπωροφόρα δένδρα έχει δώσει ικανοποιητικά αποτελέσματα ως εντομοαπωθητικό.
Οι ιδιότητες και οι χρήσεις του σκόρδου στην λαϊκή παράδοση είναι πολλές. Ίσως λοιπόν θα άξιζε τον κόπο, οι ερευνητές να το δουν με περισσότερο προσοχή, γιατί ίσως να κρύβει λύσεις σε πολλά προβλήματα μας.