Οι ελληνικές παραδοσιακές ποικιλίες λαχανικών δημιουργήθηκαν στο ελληνικό περιβάλλον, είναι προσαρμοσμένες σ’ αυτό και παράγουν προϊόντα υψηλής
ποιότητας. Οι ποικιλίες αυτές και μόνο αυτές καλλιεργούνταν στις γεωργικές εκτάσεις μέχρι τις αρχές της μεταπολεμικής περιόδου (δεκαετία του 1960), όταν η οικονομία ήταν ακόμα κλειστή (τα παραγόμενα προϊόντα καταναλώνονταν μόνο
από την οικογένεια) και η γεωργία οικολογική (δε χρησιμοποιούνταν λιπάσματα και φυτοφάρμακα γιατί δεν υπήρχαν ή ήταν πολύ ακριβά). Στη μεταπολεμική
περίοδο, αναπτύχθηκε η εντατική γεωργία και οι παραδοσιακές ποικιλίες εκτοπίσθηκαν σε μεγάλο ποσοστό από νέες ποικιλίες και κυρίως από υβρίδια. Η ανεξέλεγκτη εντατικοποίηση της γεωργίας επιβάρυνε το περιβάλλον με ανεπιθύμητες ουσίες και τα προϊόντα με επικίνδυνα υπολείμματα. Σύμφωνα με πρόσφατη
έρευνα του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών τα αυξημένα περιστατικά καρκινοπαθειών στη χώρα μας οφείλονται και στα επιβαρυμένα λαχανικά της εντατικής γεωργίας με επικίνδυνα ανόργανα στοιχεία πάνω από τα όριο ασφαλείας.
Επίσης, οι σύγχρονες εξελίξεις στη γενετική μηχανική, με τη δημιουργία γενετικά
τροποποιημένων ποικιλιών, αύξησαν την ανησυχία των καταναλωτών για τους
κινδύνους στην ανθρώπινη υγεία και το φυσικό περιβάλλον.
Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται αυξημένη ζήτηση των προϊόντων της φιλικής προς το περιβάλλον γεωργίας. Η γεωργία αυτή δεν επιβαρύνει το περιβάλλον, γιατί χρησιμοποιεί λιγότερες εισροές (φυτοφάρμακα, λιπάσματα, νερό κ.λπ.)
και προστατεύει την υγεία των καταναλωτών, γιατί εφοδιάζει την αγορά με προϊόντα απαλλαγμένα από επικίνδυνα υπολείμματα φυτοφαρμάκων, ανοργάνων στοιχείων κ.λπ. Τα προϊόντα αυτής της γεωργίας είναι ακριβότερα, γιατί οι αποδόσεις
των καλλιεργειών είναι χαμηλότερες από εκείνες της εντατικής γεωργίας. Μπορούν
όμως να γίνουν ανταγωνιστικά αν χρησιμοποιηθούν σπόροι βελτιωμένων παραδοσιακών ποικιλιών και εφαρμοσθούν κατάλληλες τεχνικές καλλιέργειας (εμβολιασμένα σπρόφυτα κ.λπ.). Οι παραδοσιακές ποικιλίες εξασφαλίζουν καλύτερη ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων και ο εμβολιασμός των σπορόφυτων αυξημένη και αειφορική παραγωγή, γιατί ο εμβολιασμός των σπορόφυτων σε διαφορετικό υποκείμενο κάθε χρόνο ισοδυναμεί με την εφαρμογή αμειψισποράς. Το
ΕΘΙΑΓΕ που είναι ο ερευνητικός φορέας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και
Τροφίμων για να υπηρετήσει τον Έλληνα αγρότη δημιούργησε, δημιουργεί και δια-
τηρεί πολλές καλές παραδοσιακές ποικιλίες λαχανικομικών ειδών. Οι καλλιεργητές
μπορούν να προμηθεύονται σπόρο των παραπάνω ποικιλιών από τα καταστήματα γεωργικών εφοδίων και πολλαπλασιαστικού υλικού. Στις σελίδες που ακολουθούν περιγράφονται τα μορφολογικά, τα φυσιολογικά και τα ποιοτικά χαρακηριστικά των εμπορικών παραδοσιακών ποικιλιών λαχανικών, αλλά και εκείνων που
έχουν περιορισμένο τοπικό ενδιαφέρον και ανταποκρίνονται πλήρως στο τρίπτυχο ‘Αειφορική Λαχανοκομία’, ‘Βιολογική Γεωργία’, ‘Πράσινη Ανάπτυξη’.
Οι κάτοικοι των περιοχών στις οποίες καλλιεργούνται οι παραδοσιακές ποικιλίες λαχανικών, οι οποίες είναι γνωστές με το όνομα της περιοχής τους προβαίνουν
στις απαραίτητες ενέργειες να τις κατοχυρώσουν ως Προϊόντα Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ). Για τη διάδοσή τους μάλιστα διοργανώνουν και τοπικές γιορτές
(π.χ. γιορτή Τσακώνικης μελιτζάνας στο Λεωνίδιο Αρκαδίας, φασολιού στο Λαιμό
Φλώρινας, Καρατζοβίτικης πιπεριάς στην Αριδαία Πέλλας, πεπονιού στο Τυχερό
Έβρου, παραδοσιακών προϊόντων Κυκλάδων όπως τοματάκι, φάβα κ.λπ. στη Σαντορίνη).
Πρόλογος από το βιβλίο - Πρακτική Λαχανοκομία και Παραδοσιακές Ποικιλίες - Φώτιος Μπλέτσος. Εκδόσεις Ζήτη